Mogwai play Atomic

Zeventig jaar na de verwoestende bombardementen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki sloegen de Ierse filmmaker Mark Cousins en de Schotse postrockband Mogwai de handen ineen voor Atomic, Living In Dread and Promise. Deze magistrale combinatie van film, installatie en concert toont hoe de wereld door de kracht van de atoomenergie voorgoed is veranderd.

Cousins, prominent filmkenner en regisseur, dook in de gigantische archieven van het British Film Institute, NASA en CERN en stelde een beeldenstroom samen. De toeschouwer ziet historische, in de huidige tijd compleet naïef klinkende voorlichtingsfilmpjes: hoe kan je met een paar zandzakken en witte verf op de ramen een thermonucleaire ontploffing overleven? Met daarnaast iconische opnames van dreigende paddenstoelwolken en gruwelijke beelden van vernietiging, verminking en menselijk leed, van protestmarsen en de dreiging van de Koude Oorlog tot persoonlijke getuigenissen over de gevolgen van de atoomrampen bij Chernobyl en Fukushima. Maar ook prachtige, microscopische filmbeelden van celdeling, het wonder van het leven, groei, evolutie en de voortschrijdende, levensreddende technologie die door het kernonderzoek mogelijk is gemaakt. Denk aan röntgenapparatuur of MRI-scans. Als een audiovisuele dj maakte Cousins zo een associatief beeldverhaal over de geschiedenis van de atoomenergie. Het is een paradoxale, veelzijdige historie. Het atoom belichaamt zowel de mogelijkheid voor totale destructie, maar ook de kans om ons leven op de planeet draaglijker te maken. Atomic, Living In Dread and Promise laat zien dat het nucleaire tijdperk zowel een nachtmerrie én een wonderlijke droom is. Deels in de vorm van documentaire, deels als poëtische videokunst. 

De Schotse band Mogwai – bekend om hun innovatieve, meeslepende composities – schreef de soundtrack voor de film, en brengt deze ook live bij de vertoning ten gehore. Een onheilspellende soundscape die aanzwelt tot orkaankracht. In combinatie met de film ontstaat een adembenemende audiovisuele ervaring. Mogwai is momenteel een kwartet, bestaande uit Dominic Aitchison, Stuart Braithwaite, Martin Bulloch en Barry Burns, en wordt op het podium versterkt met Scott Paterson en Luke Sutherland. De band maakte sinds hun oprichting in 1995 furore met verpletterende liveshows, ontdaan van alle opsmuk. Voor de bandleden staat de muziek op de eerste plaats. Ze staan erom bekend regelmatig met de rug naar het publiek toe te spelen. Of ze zijn soms tijdens hun optredens uitsluitend als silhouet te zien. Ook als Mogwai een filmsoundtrack speelt, treedt de band liever niet op de voorgrond. Gitarist en bandoprichter Stuart Braithwaite: 'Dan willen we niet in de weg staan. We zijn geen aandachttrekkers.'

De bandleden wilde al langer samenwerken met Cousins, die op hen grote indruk had gemaakt met zijn vijftiendelige documentaire The Story of Film: an Odyssey (2011). Atomic, Living In Dread and Promise is hun eerste samenwerking. De film werd gemaakt in opdracht van het programma Storyville van de BBC en had vorig jaar de Nederlandse première op het International Documentary Filmfestival Amsterdam (zonder livemuziek). Op het Donaufestival in Krems, Oostenrijk in mei 2016 zal Mogwai voor het eerst de muziek live spelen bij een vertoning van de film.Met Atomic, Living In Dread and Promise maken zowel Mogwai als Cousins hun debuut op het Holland Festival.