Ga naar de hoofdcontent

Veertien hangende en zeventig liggende gongs staan in de Grote Zaal van Het Concertgebouw. Welkom in de Temple of Time van de Indonesisch-Nederlandse componiste Sinta Wullur. Het publiek betreedt deze ‘gongtempel’ samen met de muzikanten. Een negenkoppig vocaal ensemble brengt gezangen ten gehore, gebaseerd op eeuwenoude teksten en sacrale klanken uit de vier wereldreligies. De teksten gaan over tijd en tijdsbeleving. De gongs in het concert zijn afkomstig van de westers gestemde gamelan die Wullur speciaal heeft laten maken voor haar composities. Temple of Time is een overrompelende en meditatieve ervaring voor jong en oud.

Veertien hangende en zeventig liggende gongs staan in de Grote Zaal van Het Concertgebouw. Welkom in de Temple of Time van de Indonesisch-Nederlandse componiste Sinta Wullur. Het publiek betreedt deze ‘gongtempel’ samen met de muzikanten. Een negenkoppig vocaal ensemble brengt gezangen ten gehore, gebaseerd op eeuwenoude teksten en sacrale klanken uit de vier wereldreligies. De teksten gaan over tijd en tijdsbeleving. De gongs in het concert zijn afkomstig van de westers gestemde gamelan die Wullur speciaal heeft laten maken voor haar composities. Temple of Time is een overrompelende en meditatieve ervaring voor jong en oud.

Van de broers Lucas en Arthur Jussen die Karlheinz Stockhausen spelen tot een opera-installatie van de Indonesische kunstenaar Jompet Kuswidananto. De dag wordt gepresenteerd door cabaretier en televisiepresentator Klaas van der Eerden. In de pauzes zijn er optredens van conservatoriumstudenten en korte concert­inleidingen. Voor slechts tien euro per concert, of minder voor wie een dagkaart koopt, hoor je de nieuwste en avontuurlijkste muziek van over de hele wereld. ’s Nachts is er een afterparty voor iedereen die er geen genoeg van kan krijgen.

 

Een dag lang, van ‘s middags tot diep in de nacht, vindt in ­Het Concertgebouw een bruisend minifestival plaats. Tijdens de Holland Festival Proms zijn vijf concerten en een installatie te zien. Van een concert met virtual reality door onder anderen het Radio Filharmonisch Orkest tot het swingende The Nile Project.

 

uit de straten van Yogyakarta en opzwepende folk uit het streng islamitische Aceh tot hedendaagse Indonesische componisten die schrijven voor westers instrumentarium. 

 

We tonen grensoverschrijdende samenwerkingen tussen kunstenaars uit verschillende hoeken van de archipel. Rahayu Suppangah schreef muziek voor Setan Jawa, een nieuwe zwijgende dansfilm van Garin Nugroho. In Ruang Suara werken hedendaagse Indonesische componisten en musici samen met Ensemble Modern uit Frankfurt. In Paradiso presenteren we A Night in Indonesia, met de nieuwste muziek uit de Indonesische underground, waaronder het geëngageerde EDM-duo Filastine & Nova Ruth en de akoestische metal van Senyawa. Tijdens Holland Festival Proms kan het publiek de Temple of Time van de Indonesisch-Nederlandse componiste Sinta Wullur betreden, evenals een nieuwe installatie over censuur door beeldend kunstenaar Jompet Kuswidananto. In de context­programmering wordt ingegaan op onderwerpen als de Javaanse mystiek en de gezamenlijke Nederlandse en Indonesische geschiedschrijving.

 

Ontdek het geluid van hedendaags Indonesië.

 

Na regionale focussen op Turkije en omliggende landen (2015) en op de rafelranden van Europa (2016) is er dit jaar speciale aandacht voor muziek uit Indonesië. In dit land bestaan veel stijlen en genres op een fascinerende wijze naast elkaar. Hieruit tonen we een selectie van eigentijds werk. Van noise

Lees minder

Temple of Time is een rituele installatie en compositie van componiste Sinta Wullur en regisseur Miranda Lakerveld. Centraal in het werk staat de gamelan die in 1995 in opdracht van Wullur werd gebouwd. Anders dan bij het Indonesische instrumentarium staan

Temple of Time is een rituele installatie en compositie van componiste Sinta Wullur en regisseur Miranda Lakerveld. Centraal in het werk staat de gamelan die in 1995 in opdracht van Wullur werd gebouwd. Anders dan bij het Indonesische instrumentarium staan

de gongs en gongketels in de Westerse (diatonische) stemming. Maar net als in de oorspronkelijke gamelans bepaalt het register van de verschillende instrumentgroepen binnen het ensemble het tempo van de muziek die erop gespeeld wordt. Zo werkt de gamelan als een klok, waarin de grootste (en dus diepste) gongs de langste cyclus volgen, terwijl de hogere instrumenten sneller bewegen.

De vier groepen grote gongs van het ensemble verdelen de ruimte in kwadranten, een voor elk van de religies die Wullur tijdens haar jeugd in Indonesië tegenkwam: christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. In Temple of Timeworden ze vertegenwoordigd door vier solisten die ieder een gezongen traditie van een religie beheersen. Ze zingen en reciteren delen uit de gewijde geschriften van die godsdiensten, teksten die het begrip tijd belichten. Wullur en Lakerveld zijn op zoek gegaan naar teksten die uitdrukken wat de vier religies gemeenschappelijk hebben. Aan de hand van die teksten doorloopt het werk de volgende stadia: begintijd (de schepping), de tijd van leven, en de eindtijd.

Lakerveld selecteerde de teksten. Ze zegt: ‘Het is opvallend hoeveel gemeenschappelijke elementen je tegenkomt in die vier religies. Het scheppingsverhaal. Het getal vier in ruimtelijke verdelingen, in vormen en in kleuren. Plagen die de wereld teisteren aan het einde der tijden. Temple of Time laat zien en horen dat klank en tijd met elkaar verweven zijn. Analoog aan recente theorieën in de natuurkunde: trilling, en dus geluid, is de oorsprong van alles. Datzelfde idee tref je aan in die oude teksten.’

Zo omschrijft Sinta Wullur haar compositie: ‘De hangende gongs vormen de pilaren die, ver uit elkaar, het geheel dragen. De kleine gongketels zijn de versierde tegels tegen de wanden en op de vloer. Het is een gebouw van muziek. Het publiek kan rond en tussen de instrumenten gaan zitten. Dat versterkt het gevoel dat ze deel uitmaken van dit ritueel. Want dat is Temple of Time. Net als vrijwel alle rituelen heeft het theatrale elementen.’

Wullur houdt zich wat betreft de muziek aan de regels die binnen een bepaalde godsdienst gelden. ‘In de islam worden teksten gereciteerd zonder instrumentale begeleiding. Dus doen wij dat ook zo. Respect is een sleutelwoord, evenals verbinding. We willen de religies samenbrengen, mensen samenbrengen in een beleving die ze met elkaar en met de muzikanten ondergaan.’

Lees minder

Credits

muziek, muzikale leiding & slagwerk Sinta Wullur regie, libretto Miranda Lakerveld solo zang Chetna Sahni Sehgal, Ilyas Nadjafi, Sinan Vural, Namgyal Lhamo solo zang, slagwerkerk Ganesh Ramnath koor Marielle de Winter, Juliette van Dijk, Miranda Driessen, Iris Ficker slagwerk Marijn Korff de Gidts, Jasper Goedman, Achim Heine, Fredrike de Winter, Clara de Mik, Krishna kostuums Jantine Kraaijeveld licht Robert Wit ontwerp gongstandaarden Ernst Dullemond met dank aan Davoud Perzische tapijten met steun van Amsterdams Fonds voor de Kunst

Deze voorstelling is mede mogelijk gemaakt door