Hans van Manen Festival

Achtergrond

Naast de Nederlandse première van het Ballett am Rhein, Dances with Piano, is onder meer het Wiener Staatsballett te zien in een vroege Van Manen: Four Schumann Pieces, oorspronkelijk gemaakt voor het Britse Royal Ballet. Nederlands Dans Theater presenteert een vroege en een latere Van Manen: NDT 1 danst zijn baanbrekende Situation uit 1970; NDT 2 schittert in Simple Things.

Kleurrijke ‘evergreens’

Introdans en de Junior Company zorgen vooral voor een kleurrijke noot, met respectievelijk Polish Pieces en In the Future, twee ‘evergreens’ waarin de bonte kostuums van Van Manens vaste ontwerper Keso Dekker een belangrijke rol spelen. Het Nationale Ballet danst maar liefst negen balletten van de meesterchoreograaf. Van een vroeg werk als Metaforen tot wereldwijd succesvolle ‘klassiekers’ als Grosse Fuge, Adagio Hammerklavier en 5 Tango’s. Maar ook latere choreografieën als Concertante, Two Pieces for HET en Frank Bridge Variations.

Oeuvreprijs

In 2017 reikte het VSCD-bestuur haar oeuvreprijs uit aan Hans van Manen. Uit het jury-rapport: ‘Al ruim zestig jaar creëert Van Manen baanbrekende choreografieën waarmee hij een belangrijke impuls heeft gegeven aan de ontwikkeling van de danskunst in binnen- en buitenland.

Hij begon met dansen in 1951 en maakte in 1957 zijn eerste ballet Feestgericht, dat werd onderscheiden met de Staatsprijs voor Choreografie. Daarna volgden er nog vele choreografieën én prijzen. Met een gemiddelde van drie nieuwe balletten per jaar heeft Van Manen met zijn omvangrijke en gevarieerde oeuvre van zo’n honderdvijftig werken (die hij o.a. creëerde voor Het Nationale Ballet en het Nederlands Dans Theater) een signatuur neergezet die vele dansers en choreografen inspireerde en die de kijk op wat dans is en kan zijn, verrijkt heeft.

Hans van Manen herdefinieert veelvuldig genderrollen in zijn werk waarmee hij het klassiek ballet emancipeerde. Adagio Hammerklavier uit 1973 is een van Van Manens meesterwerken waarover Vrij Nederland destijds schreef: ‘Een grote gebeurtenis in de Nederlandse kunst en de grootste in de Nederlandse danskunst. Wie hieraan voorbijgaat, of wie niet gaat kijken op zijn minst, doet schade aan zijn ziel.’ In deze choreografie laat Van Manen tevens zijn enorme muzikaliteit zien, waarmee hij het publiek niet alleen dans laat zien maar ook op een nieuwe manier de muziek laat ervaren.

Zijn invloed is onuitwisbaar. Door zijn hoge mate van abstractie en vormvastheid wordt hij de “Mondriaan van de dans, meester in de eenvoud” genoemd. Zijn werk voert terug naar de essentie van wat dans is, eenvoudig, krachtig en puur, een kunstvorm die de ziel raakt. Hans van Manen heeft de liefde met al zijn passie en spanningen op het podium gebracht, vaak met humor. De heldere lange lijnen die doorbroken worden, zoals het onweer op een zonovergoten dag, herkent iedereen als het werk van deze ware meesterchoreograaf.’