Ga naar de hoofdcontent

Het werk van de Amerikaanse fotograaf Robert Mapplethorpe is dertig jaar na zijn dood nog even krachtig als controversieel. Zijn vaak erotische foto’s maken de kijker als vanzelf medeplichtig aan de extreme emoties die ze oproepen: woede, verlangen, angst. Componist Bryce Dessner (ook bekend van zijn band The National), librettist Korde Arrington Tuttle en regisseur Kaneza Schaal laten het publiek in Triptych met nieuwe ogen naar deze foto’s kijken en staan stil bij de urgente vragen over ras, seksualiteit en objectificatie die Mapplethorpe blijft oproepen. Ze plaatsen de fotograaf te midden van zijn eigen werk en teksten van onder anderen Patti Smith, Essex Hemphill en Tuttle. De muzikale uitvoering is in handen van onder meer het fenomenale vocaal ensemble Roomful of Teeth en Asko|Schönberg. Triptych maakt het publiek deelgenoot van een radicale, compromisloze kijk op de mens, zijn lichaam, gevoelens, pijn en hunkering. De eerder aangekondigde regisseur Daniel Fish is vervangen door Kaneza Schaal. download het programmaboek

Hij stond bekend als de chroniqueur van de sadomasochistische scene van New York: de Amerikaanse fotograaf Robert Mapplethorpe (1946-1989). In de jaren zeventig en tachtig van de

Hij stond bekend als de chroniqueur van de sadomasochistische scene van New York: de Amerikaanse fotograaf Robert Mapplethorpe (1946-1989). In de jaren zeventig en tachtig van de

twintigste eeuw werd hij wereldberoemd met zijn bloemenfoto’s en zijn portretten van beroemdheden als Patti Smith, Andy Warhol en Arnold Schwarzenegger. Maar bovenal doet de naam Mapplethorpe denken aan zijn expliciete, taboe tartende homo-erotische naakten. Dertig jaar na zijn dood intrigeert en shockeert Mapplethorpes werk nog steeds. Zijn foto’s zijn door bejubeld en verguisd. In ieder geval sporen ze aan tot nadenken over gevoelige kwesties, zoals de hardnekkige tegenstellingen tussen wit en zwart, man en vrouw, homo en hetero, kunst en porno. 

 

Met de muziektheatervoorstelling Triptych (Eyes of One on Another) verkennen componist Bryce Dessner, librettist Korde Arrington Tuttle en regisseur Kaneza Schaal de manieren waarop Mapplethorpe zijn toeschouwers het gevoel geeft medeplichtig te zijn aan zijn controversiële beelden. De voorstelling wordt geproduceerd door ArKtype / Thomas O. Kriegsmann in samenwerking met The Robert Mapplethorpe Foundation en de uitvoering van de muziek is in handen van onder meer vocaal ensemble Roomful of Teeth, onder muzikale leiding van Brad Wells, mezzosopraan Alicia Hall Moran en het Nederlandse ensemble Asko|Schönberg. 

 

Bryce Dessner heeft al jaren een fascinatie voor het werk van Mapplethorpe. Hij groeide op in Cincinnati en was als tiener getuige van de protesten die in de stad plaatsvonden rondom het omstreden Mapplethorpe-retrospectief The Perfect Moment. In 1990 werd de tentoonstelling in het Contemporary Arts Center (CAC) van Cincinnati gesloten op last van de politie en werd de directeur in de gevangenis gezet. Aanleiding was de verontwaardiging van de conservatieve Amerikaanse senator, Jesse Helms, die in de Senaat een catalogus van de gewraakte tentoonstelling verscheurde. Het museum werd aangeklaagd op verdenking van ‘pandering obscenity and child pornography’. Vrijspraak volgde. Hierop volgde een van de meest bekende rechtszaken in de Amerikaanse geschiedenis. Alle aanklachten werden ongeldig verklaard en een belangrijk hoofdstuk in de voortdurende Amerikaanse strijd voor vrijheid van meningsuiting werd gesloten. 

 

Niettemin is het schandaal rondom The Perfect Moment illustratief voor de kracht van Mapplethorpes werk. Zijn foto’s verleiden, shockeren, prikkelen, beledigen, intrigeren en beangstigen - het liefst in een en hetzelfde moment. Met sommige afbeeldingen beneemt hij je de adem door de tijdloze schoonheid van zijn composities en de klassieke wijze waarop hij het menselijk lichaam toont als bron van seksualiteit en erotiek. In andere roept hij bewust weerzin en schaamte op en speelt hij met de dunne grens tussen angst en verlangen. Weer anderen raken aan de kern van vragen over ras, onderdrukking, seksualiteit, vrijheid en schoonheid. ormaal gesproken is Mapplethorpes werk te zien in boeken, musea of galeries. In Triptych (Eyes of One on Another) dagen Dessner, Tuttle en Schaal het publiek uit om Mapplethorpes foto's collectief te ondergaan. Met muziek, beeld, en poëzie van Tuttle, dichter en Mapplethorpekenner Essex Hemphill (1957 - 1995) en rockster Patti Smith plaatst de voorstelling de toeschouwer recht voor de denkbeeldige lens van Mapplethorpes camera. Kijken wordt een collectieve ervaring.

Lees minder

Credits

muziek Bryce Dessner libretto Korde Arrington Tuttle tekst Essex Hemphill, Patty Smith regie Kaneza Schaal uitvoering Roomful of Teeth, Asko|Schönberg muzikale leiding Brad Wells productie Thomas O. Kriegsmann, ArKtype in participatie met The Robert Mapplethorpe Foundation coregie Lilleth Glimcher medewerker muzikale leiding William Brittelle kostuums Carlos Soto decor Carlos Soto licht Yuki Nakase video Simon Harding productie management William Knapp medewerker licht Valentina Migoulia videotechnicus Moe Shahrooz dramaturgie Talvin Wilks, Christopher Myers opdrachtgevers ArKtype, University Musical Society, University of Michigan, Ann Arbor co-productie Los Angeles Philharmonic, Gustavo Dudamel Music, Artistic Director co-commissie University Musical Society, BAM, Toronto Luminato Festival, Stavros Niarchos Foundation Cultural Center, Cincinnati Opera, Cal Performances, Stanford Live, Adelaide Festival, The John F. Kennedy Center for the Performing Arts, ArtsEmerson: World on Stage, Texas Performing Arts, Holland Festival, Wexner Center for the Arts, the Momentary, Bentonville, AR, Celebrity Series of Boston, MA residentie MassMOCA, University Musical Society directie Gustavo Dudamel artistieke leiding Gustavo Dudamel

Deze voorstelling is mede mogelijk gemaakt door