Na Gatz en The Sound and the Fury (April Seventh, 1928) komt Elevator Repair Service (New York) met de derde toneelbewerking van een klassieke Amerikaanse roman naar het Holland Festival. Onder de titel The Select (The Sun Also Rises) brengen ze een inventieve enscenering van The Sun Also Rises, Ernest Hemingways roman over de Lost Generation. Amerikaans correspondent Jake Barnes is impotent door een oorlogswond en ziet lijdzaam toe hoe de vrouw van wie hij houdt, Lady Brett Ashley, zich overgeeft aan seksuele escapades met andere mannen. Als Jake, Brett en hun expatvrienden afzakken van de bistro’s in Parijs naar de stierengevech-ten en feesten in Pamplona, komen hun verlangens en frustraties tot uitbarsting en komt Jake erachter dat ook de liefde het trauma van de oorlog niet kan overwinnen. De Volkskrant (****) "Geestige scènes, goede choreografie (lees: lekkere dans) en alle drank van Parijs en Pamplona kunnen uiteindelijk niet maken dat het werkelijk goed gaat met de hoofdfiguren. (...) Levert op: een erg fraaie, bitterzoete voorstelling." Trouw: "De groep combineert graag elementen van traditioneel theater en slapstickcomedy. (...) Het raffinement van de eenvoud."
data
vr 17 juni 2011 21:30
za 18 juni 2011 21:30
zo 19 juni 2011 21:30
informatie
-
Engels
-
Duur voorstelling niet bekend (inclusief een pauze)
ACHTERGRONDINFORMATIE
Na The Sound and the Fury en The Great Gatsby komt Elevator Repair Service met de toneelversie van een derde klassieke Amerikaanse roman naar het Holland Festival. Onder de titel The Select (The Sun Also Rises) brengt het beroemde New Yorkse gezelschap The Sun Also Rises op de planken, het eerste en volgens velen beste werk van Ernest Hemingway (1891–1961). Het verhaal speelt zich af in de kringen van Amerikaanse en Britse expats in het Parijs van de jaren twintig, de zogenaamde Lost Generation, een term die werd geïntroduceerd door de Amerikaanse schrijfster Gertrude Stein. Zij doelde hiermee op de generatie die in de Eerste Wereldoorlog volwassen was geworden en door de verschrikkingen van de oorlog haar geloof in traditionele waarden als moed, eer, mannelijkheid, trouw en liefde had verloren. Het was een generatie die terecht was gekomen in een existentieel vacuüm, wanhopig op zoek naar vervulling en betekenis in het leven.
Synospis
Jake Barnes is een Amerikaanse correspondent in Parijs, waar hij met vrienden en bekenden een eindeloze gang langs café’s, clubs en partijtjes maakt. Jake is door een oorlogswond impotent en worstelt met zijn liefde voor Lady Brett Ashley, een Britse aristocrate en femme fatale die er een losbandig leven op na houdt. Brett zegt ook verliefd op Jake te zijn, maar wil zich niet binden, omdat een seksuele relatie niet mogelijk is. Ook Brett is emotioneel beschadigd door de oorlog, maar weet dit met een bijna mannelijke hardheid te verbergen. Ze is verloofd met Mike Campbell, een Schotse alcoholist en klaploper, maar is hem regelmatig ontrouw. Haar gang langs al de mannen die ze verslindt, lijkt op een vergeefs zoeken naar haar eerste liefde en naar de traditionele waarden van liefde en romantiek zoals die voor de oorlog nog leken te gelden. De laatste man in het rijtje van Bretts minnaars is Robert Cohn, een schrijver uit een rijke Joodse familie. Tijdens een reis naar San Sebastian is hij met haar naar bed geweest. Cohn is de buitenstaander in het gezelschap. Hij is Joods, hij heeft de oorlog niet meegemaakt – in ieder geval niet van dichtbij – en hij refereert regelmatig aan oude waarden van vóór de oorlog, als liefde, trouw, mannelijkheid en eer.
Als de actie zich verplaatst van de café’s van Parijs naar de broeierige sfeer van de stierenfeesten in Pamplona, komen de steeds hoger oplopende frustraties, antipathieën en onderlinge jaloezieën als in een roes tot uitbarsting. De seksueel beladen en gewelddadige sfeer wordt prachtig verbeeld in Hemingway’s beschrijving van de drankgelagen en de stierengevechten. Brett verleidt haar volgende man, de jonge matador Pedro Romero, die staat voor een nieuwe generatie die het in zich heeft eerlijk, puur en sterk te blijven in een immorele wereld. Robert Cohn kan niet verkroppen dat Brett niets meer van hem wil weten, en slaat eerst Mike en Jake en dan ook Pedro Romero in elkaar. Zijn grote woorden zijn loze woorden gebleken, vals en sentimenteel. Maar ook Jake moet uiteindelijk inzien dat Bretts liefde voor hem weinig te betekenen heeft. Als hij Brett in Madrid ophaalt, nadat zij is weggegaan bij haar matador, en Brett fluistert hoe mooi het had kunnen zijn tussen hen, antwoordt hij met de wijsheid van de wereld: ‘Isn’t it pretty to think so?’.
Voor The Select (The Sun also Rises) concentreerde regisseur John Collins zich volledig op de dialogen van Hemingway, die volgens hem een perfect ritme hebben. Alle tekst rond de dialogen werd gestript en alleen gebruikt als leidraad voor het stuk. Zo vond Collins in de roman de toneeltekst voor het stuk. Elevator Repair Service maakt voor dit stuk geen gebruik van decorwisselingen, maar met behulp van een zorgvuldig en subtiel uitgewerkt klankdecor wordt de toeschouwer naadloos van de Parijse café’s (waaronder The Select) naar de broeierige sfeer van de stierenfeesten in Pamplona getransporteerd.
