Spiral Mass | Soldier Songs

Het Holland Festival presenteert met Spiral Mass | Soldier Songs een extreem contrasterend programma waarin de twee spannendste jonge namen van de New Yorkse scene vertegenwoordigd zijn: Nico

Muhly en David T. Little.

Eerst klinken twee hemelse missen van Nico Muhly, in wiens werk de invloeden van zijn voormalige werkgever Philip Glass en zijn voorbeeld John Tavener te horen zijn: Bright Mass with Canons en een nieuwe mis van een kleine twintig minuten die in het Holland Festival zijn wereldpremière beleeft. De uitvoerenden zijn organist James McVinnie en het Nederlands Kamerkoor.

Het schrijven van koormuziek vindt Muhly een van de leukste dingen om te doen; ‘Ik was een koorknaapje, verslaafd aan de texturen en de meeslepende momenten die de Anglicaanse koortraditie van de zestiende tot de eenentwintigste eeuw kenmerken’, zegt hij. ‘De Bright Mass with Canons is een poging om opnieuw de stijlfiguren te ontdekken die het musiceren van mijn kindertijd opvrolijkten.’ Muhly schreef de mis, die zijn wereldpremière beleefde in februari 2005, voor organist en koorleider John Scott en het koor van de Saint Thomas Church aan Fifth Avenue in New York. Het vierdelige werk bevat in bijna iedere maat herhaalde motieven; de componist noemt ze canons. In het Kyrie en Gloria refereren de canons aan de vroege Engelse componisten William Byrd en Thomas Weelkes, terwijl die in het Sanctus en Agnus Dei ruimtelijker en abstracter zijn. Het meest intense gebruik is te horen in het begin van het Sanctus, wanneer iedere zanger een gegeven figuur herhaalt en daarmee een geluidsvlaag produceert.

De Amerikaanse componist David T. Little zet de luisteraar met beide benen terug op aarde in zijn rauwe Soldier Songs (2006). Het Holland Festival brengt het werk in een concertante versie, voorzien van nieuwe videobeelden van Bill Morrison.

Littles muziek is omschreven als ‘dramatisch wild, suizend, ranzig en eclectisch.’ In Soldier Songs, uitgevoerd door bariton David Adam Moore en het ensemble Newspeak, hanteert hij een idioom tussen indierock en gecomponeerde muziek. Little destilleerde het libretto uit interviews met veteranen uit vijf verschillende oorlogen. Het werk laat de verandering in de perceptie van oorlog zien bij personen tussen zes en zesenzestig jaar. Drie levensfasen worden behandeld; van de jeugd die oorlogsspelletjes speelt via de strijder in militaire dienst tot de oudere die terugblikt en reflecteert.

Soldier Songs geeft een huiveringwekkend en realistisch beeld van onze mediagerichte oorlogsmachinecultuur, en van de aard van macht in oorlogstijd. De emoties fluctueren in de elf Songs tussen woede, angst, vreugde en verdriet. Soldier Songs stelt lastige vragen en vertelt ongemakkelijke verhalen in het kernachtige libretto, in de krachtige muziek en in de verrassende visuele tegenhanger daarvan. De spanning tussen de visuele en auditieve ervaring van de productie maakt emoties los, ook bij hen die het geluk hebben de oorlog alleen te beleven vanuit het huiselijke comfort van de eigen woonkamer.

The New York Times over Soldier Songs: ‘De gave van Little om op comfortabele en effectieve wijze teksten op muziek te zetten en om muziek te schrijven die is geïnspireerd door minimalisme en rock – nergens slaafs toegepast – komt duidelijk naar voren in dit kernachtige en voortvarende werk.’