Oikospiel II: Heat Cantata

Is het een computergame? Is het een opera? Beide. Oikospiel is een hondenopera in de vorm van een computerspel, bedacht en gemaakt door de Amerikaanse componist en gameontwikkelaar

David Kanaga. In de pers wordt hij ‘een geniale gek’ genoemd. Het eerste deel van de ‘operacyclus’, Oikospiel Book I, kwam uit in 2017 en werd bekroond met meerdere prijzen. Oikospiel Book II: Heat Canata is het eerste hoofdstuk van het tweede deel en gaat als live performance tijdens het Holland Festival in wereldpremière. 

Oikospiel is een absurdistisch kunstwerk dat de grenzen van allerlei kunstdisciplines overschrijdt: game, muziek, beeldende kunst. Net als bij een reguliere computergame bestuurt de speler een personage (of in dit geval meerdere personages) en doorloopt dat personage verschillende werelden. Verder zit de game vol met bizarre, incongruente momenten. Het ene moment zit de speler in een operatiekamer in een vliegtuig met een pianist aan boord. Het andere staat hij op de Noordpool omringd door honden. Overal waar de speler komt stroomt water, want de ijskappen smelten. Tegelijk is het de bedoeling dat de honden een opera maken. 

Opvallend wat dat laatste betreft is de muziek van de game: een collage van fragmenten van onder veel meer The Beach Boys, Brahms, Celine Dion, Monteverdi en Wagner, waarvan de klanken vervormen zodra de speler met de muis beweegt. De knip-en-plakesthetiek die Kanaga hier hanteert is ook terug te zien in de visuals van het spel: een eclectische mix van beelden, effecten en symbolen. Een duidelijk, terugkerend thema in het haast onnavolgbare verhaal is klimaatverandering. Vandaaruit creëerde Kanaga een meerduidig kunstwerk ontstaan dat tegelijk activistisch, innovatief en bijzonder humoristisch is. 

De stap naar een live performance is niet zo gek als het lijkt. Kanaga is een componist en besteed veel aandacht aan het muzikale deel van de game. Zelf zegt hij daarover: ‘Als Oikospiel al een muzikale stijl heeft, dan is het pluralisme. De digitale glans van MIDI-harpen [computergegenereerde harpklanken – red] verandert in delicate, ingehouden pianoklanken, voordat hij opgelost in een put van verknipte dieren- en mensenstemmen.’ 

Oikospiel: Heat Cantata gaat verder waar het eerste deel ophield. Levende stemmen worden nu geïntroduceerd in de wereld van Oikospiel. Er zijn: de CEO van de Oikospiel Opera (Mattijs van de Woerd) en zijn moeder/werknemer Erde Wolff (Claron McFadden). Beiden gaan een interactie aan met ‘een levende en denkend sonate’ die op het podium wordt verbeeld door het experimentele ensemble MAZE, dat bekendstaat om zijn uitvoeringen van onconventionele composities. Ook de honden zijn weer terug. Vaststaat dat alles mogelijk is, en dat een verval in waanzin niet ondenkbaar is.