De geschiedenis van het jubilerende Holland Festival omvat, tussen 1947 en nu, ongeveer zes ‘generaties’ componisten. Vanuit deze lange traditie werden daarom zes componisten uitgenodigd een werk van circa tien minuten te schrijven. Met Louis Andriessen, Guus Janssen en Martijn Padding heeft het festival een langjarige relatie. Rob Zuidam, die momenteel ondermeer aan een nieuwe opera werkt, nam eveneens de uitnodiging aan, en met Reza Namavar en Bart de Vrees zijn de jongste generaties vertegenwoordigd. Het Schönberg Ensemble en Nieuw Amsterdams Peil spelen, afzonderlijk en samen, onder of zonder de leiding van Reinbert de Leeuw. Pierre Audi tekent voor een eenvoudige mise-en-espace.
data
wo 30 mei 2007 22:30
informatie
-
Duur voorstelling niet bekend (inclusief een pauze)
Juni 1947. Na maanden te hebben geploeterd, ziet het eerste Holland Festival het levenslicht. De samenwerking van muziek en toneelgezelschappen heeft zoveel succes, dat het Holland Festival uitgroeit tot een jaarlijks terugkerend fenomeen. Zestig jaar later is de organisatie grotendeels zelfstandig, en in staat baanbrekende producties uit binnen- en buitenland op de Amsterdamse podia te zetten.
Ter ere van dit zestigjarig jubileum presenteren het Schönberg Ensemble en het Nieuw Amsterdams Peil het programma 6 x 10. In ongeveer zestig minuten worden composities van zes Nederlandse componisten ten gehore gebracht. Vier componisten schreven speciaal voor het jubileum een kort werk voor ensemble. Martijn Padding en Robert Zuidam zijn oude bekenden van het Holland Festival. Zuidams opera Rage d’amours ging tijdens het Holland Festival 2005 in première, en ook van Padding hebben verschillende werken tijdens het festival hun première beleefd. De jongere generatie componisten wordt vertegenwoordigd door jong talent Reza Namavar en percussionist en componist Bart de Vrees.
Niet alle composities komen vers van de pers. De Hellende Fanfare van Louis Andriessen, op een tekst van Dino Campana, beleefde bijvoorbeeld zijn wereldpremière in 2006. Speciaal voor dit concert is de oorspronkelijke compositie voor blaasensemble bewerkt voor het Schönberg Ensemble en het Nieuw Amsterdams Peil.
De oorspronkelijke compositie van Andriessens Letter from Cathy stamt uit 2003. Tijdens zijn compositiestudie bij Luciano Berio had Andriessen geregeld samengewerkt met diens vrouw Cathy Berberian. In 2003 vroeg sopraan Cristina Zavalloni aan Andriessen een compositie te schrijven ter ere van deze bijzondere zangeres, die met zoveel gemak van stemkleur, techniek en genre kon wisselen. De tekst van Letter from Cathy is afkomstig van een briefkaart, waarin Berberian schrijft over haar ontmoeting met Igor Stravinsky. De brief is gericht aan Andriessen en hoewel gedeeltes nogal persoonlijk zijn, heeft hij toch besloten de tekst in zijn geheel te gebruiken. Het resultaat wordt uitgevoerd door Cristina Zavalloni die, volgens Andriessen, de eerste zangeres is sinds Berberian met dezelfde muzikaliteit en flexibiliteit.
Een ander werk dat al eerder ten gehore is gebracht, is het Concerto for clarinet and ensemble van Guus Janssen. Deze compositie is een bewerking van zijn Vioolconcert uit 2002. Het concerto is een concert in de oude stijl, waarin vier relatief korte delen worden onderbroken door een refreinachtig tussen- en naspel. De klarinetpartij is in de oneven delen grotendeels vastgelegd, maar in de even delen, het ‘refrein’, wordt de klarinettist geacht te improviseren. De orkestpartij is overal uitgeschreven, maar in de ‘refreinen’ is het tempo niet vooraf bepaald, waardoor er onverwachte samenklanken kunnen ontstaan. Janssen zelf zeg hierover: ‘Van het meeste heb ik wel een voorstelling, maar in het refrein, waarin de timing wordt vrijgegeven, zijn twee uitersten mogelijk: het geheel zou, met al die volmaakte drieklanken, uit kunnen lopen op new age. Maar als de drie deelnemers -solist, dirigent en orkest - heel gek doen, kan er iets ontstaan wat heel wankel en gevaarlijk is. Dat vind ik leuk.’
