The Wild Duck

De Wilde Eend (1884) wordt algemeen gezien als het grootste meesterwerk in het oeuvre van de Noorse schrijver Henrik Ibsen (1828-1906). Ibsen, vaak de ‘vader van het realisme’ genoemd, schetst in deze tragedie met meesterlijk gebruik van ironie hoe de waarheid niet altijd zaligmakend is, en soms te zwaar kan wegen voor het breekbare hart van een mens.

De Wilde Eend vertelt het verhaal van Gregers Werle, een jonge man die terugkeert naar zijn geboortestad en daar opnieuw in contact komt met zijn jeugdvriend Hjalmar Ekdal. Hjalmar lijkt in zijn kleine huisje samen met zijn vrouw Gina, zijn dochter Hedvig en zijn vader een gelukkig leven te leiden, maar Gregers ontdekt dat het een leven is dat gebaseerd is op leugens. Hjalmars vader is blijven steken in zijn sportieve verleden: op de zolder van het huisje jaagt hij op duiven, konijnen en andere kleine dieren die daar zijn opgesloten. Hjalmar zelf houdt zich vast aan een compleet imaginaire ‘grote ontdekking’ op het gebied van de fotografie. Zijn dochter Hedvig wordt langzaam blind, maar om haar hiermee niet te hoeven confronteren wordt ze van school gehouden. Haar emotionele leven speelt zich af rond een kreupele wilde eend die opgesloten zit op zolder. Als klap op de vuurpijl komt Gregers er na een ontmoeting met zijn rijke en machtige vader Håkon achter dat Hedvig niet het kind van Hjalmar is, maar van Håkon. Hjalmar heeft hier geen weet van. Gina, toen een dienstmeid, was de maîtresse van Håkon. Om het kind een legale status te kunnen geven, is zij met Hjalmar getrouwd (Håkon wordt overigens net als zijn dochter Hedvig blind). Gregers, die heilig gelooft in de reinigende werking van de waarheid, besluit Hjalmar deelgenoot te maken van het geheim van Håkon en Gina – met desastreuze gevolgen voor het gezin. Hjalmar sluit zich af van Gina en van Hedvig. Als Gregers de situatie wil repareren door Hedvig te zeggen dat ze misschien de eend door haar opa moet laten doodschieten om Hjalmar een offer te brengen, denkt zij dat hij, zoals zo vaak, eigenlijk iets anders bedoelt, en brengt een nog veel groter offer: zij berooft zichzelf van het leven.

Regisseur Simon Stone heeft in zijn adaptatie rigoureus geschrapt in Ibsens tekst. De korte scènes worden vaak abrupt – soms zelfs middenin de dialoog - afgekapt door complete black-outs die worden opgevuld door de intense vioolmuziek van componist Stefan Gregory. Het zijn ingrepen die Ibsens klassieker kracht, vaart en energie geven. Door de bijrollen (een dokter, een accountant, een huishoudster, een dienstknecht, een student theologie, twee heren, zes tafelgasten en verscheidene obers) uit het script te schrappen en de zes hoofdfiguren op te sluiten in een ‘glazen huis’ wordt het publiek als een soort van voyeur gedwongen te kijken naar zes mensen wier levens onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Zes mensen die moeten worstelen met waarheid en leugen, voor wie een uitweg niet mogelijk lijkt en van wie eenieder en tegelijk niemand verantwoordelijk gehouden kan worden voor de tragische dood van Hedvig.