Ga naar de hoofdcontent

De Koeweitse schrijver/regisseur Sulayman Al-Bassam maakte deze spraakmakende Arabische versie van Shakespeare’s machtstragedie op uitnodiging van The Royal Shakespeare Company. Richards niets- en niemand ontziende strijd naar de top situeerde hij in de hedendaagse Arabische wereld, een wereld van familievetes en absolute heersers. Shakespeare’s tekst werd van zijn christelijk-middeleeuwse context ontdaan en overgebracht naar de snikhete, islamitische wereld van de Golf. Het stuk wordt in het Arabisch gespeeld door een team van vooraanstaande acteurs uit verschillende delen van de Arabische wereld en ondersteund door een live soundtrack. Naast samples horen we onder andere live gezongen zeeliederen van de parelduikers en muziek uit de woestijngebieden van het Arabisch schiereiland. Een meeslepende ervaring.

Deze bewerking van Skakespeares Richard III van schrijver/regisseur Sulayman Al-Bassam ging in februari 2007 met veel succes voor een Brits publiek in première. Het verhaal is gesitueerd in de feodale sferen van hedendaagse Arabische woestijnpaleizen in een niet met name genoemd olierijk koninkrijk. In deze wereld van tribale verbonden, familiegevechten en absolute macht krijgen de thema’s van leiderschap, religie en buitenlandse inmenging die het hart vormen van Shakespeares stuk een krachtige nieuwe betekenis.

In de originele tekst van Shakespeare is fors gesneden. Aanspreekvormen, de geografie van het stuk, beelden en verbeeldingen en het hele christelijk-religieuze referentiekader zijn aangepast aan de wereld van de Golf van vandaag. In het stuk wordt afwisselend Arabisch en Engels gesproken. De acteurs komen uit Syrië, Libanon en Koeweit. De kostuums zijn de kleding die mensen in het Golfgebied dagelijks dragen, en zijn afkomstig uit alle landen in deze regio. De muziek in de productie is van verschillende origine en heeft uiteenlopende functies. Ze is bijvoorbeeld afkomstig van zeeliederen van de parelduikers, heeft Afrikaanse wortels of vindt zijn oorsprong in de woestijngebieden van het Arabisch schiereiland. De traditionele muziek wordt afgezet tegen en aangevuld door een originele soundtrack gemaakt door Lewis Gibson. 

Voor Al-Bassam is het talige aspect een belangrijke bouwsteen van de voorstelling. Shakespeare wordt in de regel vertaald in het Hoog-Arabisch; het Arabisch dat in officiële media (pers, televisie, radio) gesproken wordt (vgl. het Hoog-Duits), maar dat ver afstaat van de rijkdom en variëteit van het Arabisch als omgangstaal. Hoog-Arabisch is geschikt omdat deze taal in de omvangrijke Arabische wereld begrepen wordt, maar is minder geschikt om de sterk contrasterende idiomen die Shakespeare gebruikt en zijn radicale aanval op taal die hem zo modern maakt, weer te geven. De gebruikte Arabische taal houdt daarom het midden tussen het klassiek Arabisch en het gesproken Arabische idioom in het Golfgebied.

  • © Ellie Kurttz

  • © Ellie Kurttz

  • © Ellie Kurttz

  • © Ellie Kurttz

Credits

bewerking Sulayman Al-Bassam regie Sulayman Al-Bassam scenografie Sam Collins arabische vertaling Mehdi Al-Sayigh producer Georgina Van Welie lichtontwerp Richard Williamson kostuumontwerp Abdullah Al Awadhi productieleider Aude Albiges regie-assistent Faisal Al-Ameeri, Abdullah Al Awadhi company stage manager Faisal Al Obaid deputy stage manager Mishal Al-Omar boventitels Ghadeer Kareemi soundscape Lewis Gibson compositie Lewis Gibson cast Carole Abboud (Queen Elizabeth), Bashar Abdullah (Ratcliffe), Faisal Al-Ameeri (Newscaster), Nigel Barrett (Mr Richmond), Nicolas Daniel (Lord Mayor), Monadhil Daood (Catesby), Raymond Al-Hosni (Palace Advisor Buckingham), Nadine Joma’a (Mistress Shore), Fayez Kazak (King Richard III), Jassim Al-Nabhan (Emir Clarence), Amal Omran (Crown Prince Edward) musici Ahmad Al Dabbous, Lewis Gibson, Abdullah Hamad, Sultan Al Meftah, Abdullah Sakran productie Sulayman Al-Bassam Theatre productietechniek Andrew Grant