Ook in het Muziekgebouw aan ’t IJ wordt de 70e verjaardag gevierd (precies vandaag!) van Louis Andriessen, Nederlands belangrijkste componist. Het programma bestaat uit muziek van en door vrienden van Louis Andriessen. Zijn eigen werk La Passione uit 2002 staat centraal en wordt – net als bij de première in 2002 in Londen – gezongen door de Italiaanse Cristina Zavalloni. De muziek die Andriessen voor haar schreef, op verzen van haar landgenoot Dino Campana, grijpt terug naar het avontuurlijke modernisme uit de eerste decennia van de 20e eeuw. Na de pauze wordt een verjaardagsverrassing ten gehore gebracht en klinken onder meer de beroemde Folk Songs van Andriessens oude leraar Luciano Berio.
data
za 6 juni 2009 22:30
informatie
-
Duur voorstelling niet bekend (inclusief een pauze)
In het kader van het feestprogramma rond de zeventigste verjaardag van Louis Andriessen vindt op zaterdag 6 juni 2009 een avondconcert plaats in het Muziekgebouw aan ‘t IJ, geproduceerd door Asko|Schönberg, Muziekgebouw aan ‘t IJ en het Holland Festival. Het programma bestaat uit muziek van en door vrienden van Louis Andriessen, met als zwaartepunten zijn eigen La Passione uit 2002 en Folk Songs van Luciano Berio.
Andriessen schreef zijn La Passione voor de Italiaanse zangeres Cristina Zavalloni en haar landgenote, de violiste Monica Germino. Andriessen had eerder het kleinere werk Passeggiata in tram in America e ritorno geschreven voor Zavalloni, een zangeres met een niet klassiek getrainde stem die zich doorgaans vooral bezighoudt met jazz en avant-garde muziek. Bij de uitvoering van dat werk was hij zo geïnspireerd door de klank van Zavalloni’s stem samen met de hevig vibrerende viool, gespeeld door Germino, dat hij besloot een langer werk te componeren als dubbel concerto voor de beide dames.
La Passione is een toonzetting van poëzie van de Italiaanse ‘poète maudit’ Dino Campana (1885-1932), die een groot deel van zijn leven doorbracht in sanatoria. Zangeres Zavalloni introduceerde Andriessen tot Campana’s Canti Orfici (Orfische gezangen) uit 1914, waaruit hij een selectie van fragmenten voor zes liederen maakte. Deze liederen worden ononderbroken uitgevoerd, voorafgegaan door een introductie. Het onderwerp van La Passione is in veel opzichten het lijden van Campana, die in momenten van helderheid zijn eigen mentale toestand onderzocht en constateerde dat de Duivel in de eigen geest huist. De labiliteit van de dichter spiegelt zich in de muziek, waarin elke zekerheid voorlopig blijkt. Een belangrijk referentiepunt voor de componist was daarom Agon van Stravinsky, waarin het idioom zich beweegt tussen diatoniek en dodekafonie, en dat daarmee, op heel andere wijze, een vergelijkbaar gebrek aan stabiliteit thematiseert. La Passione duurt ongeveer een half uur en ging in oktober 2002 in première in de Queen Elizabeth Hall in Londen. Tijdens het Holland Festival wordt het werk uitgevoerd door Cristina Zavalloni en Asko|Schönberg onder leiding van Reinbert de Leeuw, die in september 2008 zelf zijn zeventigste verjaardag vierde.
Na de pauze wordt een aantal gelegenheidswerken ten gehore gebracht, evenals de Folk Songs van de Italiaanse componist Luciano Berio uit 1964. Berio, bij wie Andriessen in de periode tussen 1962 en 1965 studeerde, schreef deze elfdelige liederencyclus speciaal voor zijn vrouw en muze, de Amerikaanse zangeres Cathy Berberian. Folk Songs bestaat uit arrangementen van volksmuziek uit verschillende landen en in verschillende talen (waaronder Engels, Frans, Armeens en Occitaans), die met hun veelheid van vocale uitdrukkingsvormen een geweldige veelzijdigheid vergen van de zangeres. Een van de hoogtepunten is het laatste lied, dat Berberian ontdekte op een oude 78-toerenplaat uit Azerbeidzjan en zelf transcribeerde – zonder een woord Azeri te kennen.
