Ga naar de hoofdcontent

Op 11 september 1973 pleegt het Chileense leger onder leiding van Augusto Pinochet een staatsgreep, waarbij de zittende socialistische president Salvador Allende het leven laat. Pinochet voert een rechtse militaire dictatuur in die 17 jaar lang met harde hand regeert en zich op grootschalige wijze schuldig maakt aan schendingen van de mensenrechten. Een kwart eeuw later keren de jonge honden van La Re-sentida terug in de tijd om als ware spindoctors Allende te helpen en de geschiedenis te herschrijven. Een paar jaar geleden was de groep een van de grote verrassingen op het Holland Festival. Nu zetten zij hun humor en tomeloze energie in om te onderzoeken wat er was gebeurd als Allende het politieke spel anders had gespeeld. Was de democratie dan gered? En zou de coalitie van Allende het land voorspoed hebben gebracht? Met open vizier wordt de mythe van Allende afgebroken, en een nieuwe toekomst geschetst. programma

Het Chileense gezelschap La Re-sentida onder leiding van regisseur Marco Layera Navarro werpt met La imaginación del futuro een nieuwe blik op de dictatoriale geschiedenis van Chili door zich af te vragen of die ook anders had kunnen verlopen.

 

Op 11 september 1973 gaf de socialistische Chileense president Salvador Allende zijn laatste openbare speech. Een paar minuten later pleegde hij zelfmoord in zijn presidentieel paleis om niet te worden vermoord door het leger van Augusto Pinochet, dat op dat moment dreigend aan de poorten stond te rammelen. De door Pinochet beraamde staatsgreep slaagde en als dictator hield hij Chili vervolgens zeventien jaar lang onder zijn duim. Er was geen mensenrecht dat hij in die jaren niet schond. 

 

Tot zover de historische feiten. In de gedurfde voorstelling La imaginación del futuro gaat La Re-sentida op zoek naar een ander verloop van de geschiedenis. Ze sturen een groepje eigentijdse staatsministers de geschiedenis in om die drastisch bij te sturen. Wat als Allende een team van moderne communicatie-experts tot zijn beschikking had gehad? Had hij dan andere keuzes gemaakt? Als het Chileense Volksfront (de Unidad Popular, die Allende in 1970 naar voren schoof als presidentskandidaat) morgen opnieuw opkwam, zou ze dan anders opereren?

 

Door de verschillende potentiële paden uit te stippelen die de geschiedenis níet volgde proberen regisseur Marco Layera Navarro en zijn team – allen geboren na 1975 – een nieuwe kijk te ontwikkelen op het geïdealiseerde beeld van Allende als vredelievende revolutionair. Ze zetten voor één keer hun waardering voor hem (die ze met de paplepel ingegoten kregen) opzij om het presidentsvoorstel van het linkse Chileense Volksfront af te zetten tegen de effecten van de vreselijke jaren die volgden.

 

Om een systeem uit te denken dat vandaag de dag het best zou werken – de communistische droom uit de jaren zeventig zou daarvoor in hun ogen nooit meer in aanmerking komen – doet La Re-sentida met zwarte humor de geschiedenis van de beste en de slechtste jaren in Chili kantelen. 

 

Net als alle voorstellingen van La Re-sentida is ook La imaginación del futuro weer een pleidooi voor het belang van kunst in het moderne, ideologieloze tijdperk in Chili. De makers van deze eigentijdse groep ontwikkelden hun theater als sociaal instrument om te reflecteren op hun culturele identiteit en de moeizame dictatoriale geschiedenis van hun land. Theatermakers moeten het lef hebben om taboes te doorbreken, heilige huisjes omver te trappen en te zorgen voor reflectie door provocatie, menen zij. Daarbij gaan ze de nodige zelfspot niet uit de weg.

 

Twee jaar geleden stond La Re-sentida op het Holland Festival met Tratando de hacer una obra que cambie el mundo (Een poging een stuk te maken dat de wereld zal veranderen), een komische, energieke satire over utopie, revolutie, politiek en kunst. Ook hierin overschreef het gezelschap het ware verloop van de geschiedenis door er een fictief alternatief op los te laten. Een groep politiek bewogen acteurs dook in die voorstelling onder om het ultieme toneelstuk te schrijven dat de wereld zou veranderen, maar na vier jaar opsluiting bleek een nieuwe regering armoede en onrechtvaardigheid radicaal te hebben uitgebannen. Kan theater iets aan de wereld veranderen? Of is dat slechts een utopie? Die vraag lijkt als een rode draad door het oeuvre van La Re-sentida te lopen – en het antwoord pakt niet noodzakelijkerwijs in hun voordeel uit.

Credits

regie Marco Layera tekst La Re-sentida toneelbeeld Pablo de la Fuente video Karl-Heinz Satler muziek Marcello Martínez licht Cristian Reyes geluid Alonso Orrego stemcoach Ema Pinto bewegings coach Paula Sacur, Felipe Vera producer Nicolás Herrera met Benjamín Cortés, Carolina de la Maza, Pedro Muñoz, Carolina Palacios, Rodolfo Pulgar, Sebastián Squella, Benjamín Westfall stagehand Valeria Aguilar geluidsassistent Matías Ulibarry coproductie Teatro La Resentida, Terni Festival (Italië), Fundación Teatro a Mil