Kabuki

Deze traditionele Japanse theatervorm werd in de 16e eeuw ontwikkeld door de befaamde tempeldanseres Okuni. Zij bouwde een podium in een droge rivierbedding bij de hoofdstad Kyoto en speelde scènes waarin het leven en de moraal van de klassenmaatschappij op de hak werd genomen. Alle rollen werden gespeeld door vrouwen. In1629 maakte de toenmalig Shogun-heerser een eind aan deze onconventionele manier van theater maken door de vrouwen een speelverbod op te leggen. Vanaf dat moment namen mannen de rollen over en ontwikkelden uit nood de nu geroemde, verfijnde speelstijl van onnagata; de mannelijke acteur in een vrouwenrol.

Hedendaagse Kabuki draait om esthetiek en vorm. Het is een indrukwekkend schouwspel met theatrale gebaren, glanzende kleurrijke kostuums en grootse effecten. Het podium kent één of twee looppaden de zaal in, de hannamichi of bloemenweg, die worden gebruikt voor grote monologen, een dramatische opkomst, of een mokkend achterblijven. Soms zit er een luik in de vloer, een zogenaamd seri, waar geesten uit opduiken of acteurs in verdwijnen. Kabuki is ook befaamd om zijn bewegende decors voor snelle decorwisselingen.

Belangrijkste solo-instrument in het orkest is de driesnarige luit, de shamisen. Deze wordt begeleid door verschillende soorten trommels waarmee ook begin en eind van de voorstelling wordt aangekondigd, of geluidseffecten als regen en donder worden gemaakt. Verder wordt gespeeld op bamboe fluiten, een gong en Japanse castagnetten.

Ebizo XI

Op zijn fiets met slobberbroek, trainingsjasje en hiphop pet herken je hem niet, maar als Ichikawa Ebizo de Elfde officieel in het openbaar verschijnt, zwermen camera’s, microfoons en mensen om hem heen. De 28-jarige acteur uit Tokio was in 2003 de held in een populaire Japanse TV-serie en hij is de nieuwe ster in de jonge generatie van het beroemde traditionale Kabukitheater.

Hij debuteerde al op vijfjarige leeftijd maar brak door in 1991 in de rol van Chris in de verfilming van het boek Stand by Me van Stephen King. In 1994, 17 jaar oud, maakte hij zijn TV-debuut als de jonge Ashikaga Yoshimasa in het historische drama Hana No Ran. Toen hij oude opnames zag van zijn grootvader Ichikawa Danjuro XI, belangrijk Kabuki speler in de vijftiger jaren, besloot hij onnagata te worden, professioneel Kabuki acteur.

In 1999 speelde Ebizo XI zijn eerste grote Kabukirol: Benkei in Kanjincho. In 2000 speelde hij Sukeroku in Sukeroku Yukari no Edozakura en in 2002 Sasahara Yogorô in Tsuruga no Matsu Chitose no Taihei. In 2003 nam de knappe lange acteur de hoofdrol aan in de TV-serie Musashi, die een jaar liep en Ebizo XI ongelofelijk populair maakte. In 2004 keerde hij terug in het Kabuki theater, waar hij dezelfde rol speelde. Hij maakte zo een nieuwe generatie warm voor deze grote Japanse traditie.

Fuji Musume

Fuji Musume is een beroemde dans uit 1823. De oorsprong ligt in het stadje Otsu, vlakbij Kyoto, waar op straat schilderijen werden verkocht aan dagjesmensen. Eén schilderij viel op, dat van een verliefd meisje (musume) met een bos bloeiende wisteriatakken (fuji). Als een voorbijganger het meisje, gespeeld door Ebizo XI, aankijkt komt ze tot leven, ze danst van geluk en ze schrijft brieven aan haar geliefde. Verdriet en vertwijfeling krijgen de overhand als de brieven niet worden beantwoord, haar hart breekt en ze kruipt terug in het schilderij. Fuji Musume is kijkgenot. Het gaat om kimonowisselingen, de kleurrijke achtergrond en de uitdrukkingen van de danseres. Ook de kimono’s spreken een taal; zo staat een rode voering symbool voor het hart. Op de kimono zijn ook de wisteriatakken afgebeeld.

Kasane

Kasane is een intermezzo uit het toneelstuk Iro Moyô Chotto Karimane. Het stuk is verloren gegaan, maar het gedanste intermezzo is overgedragen. Het is een michiyuki waar het meestal om twee geliefden gaat die op pad zijn om zichzelf om te brengen. Yoemon, vertolkt door Ebizo XI,  moet vluchten voor de woede van zijn heer om het verlies van een waardevolle erfenis. Aan de oever van de Kinu rivier ontmoet hij zijn geliefde Kasane die hem smeekt met hem te mogen sterven. Terwijl ze afscheid nemen van de wereld drijft een lege roeiboot voorbij met daarin een doodshoofd met een sikkel. Yoemon herkent de sikkel als het wapen waarmee hij jaren geleden Suke vermoordde, de echtgenoot van zijn toenmalige geliefde.

Yoemon weet niet dat Suke de vader is van Kasane, maar hij begrijpt het verband als op Kasane’s gezicht dezelfde wonden verschijnen als bij Suke. Terwijl Yoemon wegrent verwondt hij Kasane met de sikkel. Hij laat haar in een spiegel kijken, biecht zijn misdaad op en zegt haar dat ze nooit, ook niet in de dood, samen gelukkig kunnen zijn. Kasane, bezeten door de wraakzuchtige geest van haar vader, gaat Yoemon achterna en Yoemon vermoordt haar. Dat laat zij niet op zich zitten, ze stuurt haar geesten op Yoemon af en ze legt haar handen in een wurgende greep om zijn nek.