Inter-acties

De een is groot geworden in het New Yorkse clubleven en vatte een grote liefde op voor gitaren. De ander woont, na een jeugd in Duitsland al ruim twintig jaar in Nederland en leefde zich uit op electronica. Ogenschijnlijk ligt er een diepe kloof tussen werk en achtergrond van de componisten Glenn Branca en Michael Fahres. In één van de twee dubbelconcerten voor het Holland Festival komt hun werk voor het eerst samen. NPS-radio vertstrekte aan beide componisten een compositie-opdracht voor een orkestwerk. 

In Het Aggregaat (1997-'98) van Michael Fahres gaat het om twee vormen van energie: aan de ene kant de motorische energie van de machine-mens, die nodig is om tot - wat Fahres noemt - een Áufbruchsstimmung' te komen. Aan de andere kant verwijst het stuk naar de vijf verschillende aggregaten van het Boeddhisme. Het tweede werk van Michael Fahres is Sunbeams, een compositie waar hij midden jaren tachtig mee begon, en die hij nu voltooid heeft. Sunbeams bestaat uit drie delen, Dunheat, Clouds en Astral, en maakt deel uit van zijn cyclus over de zon. Glenn Barca componeert al bijna vijfentwintig jaar. Alhoewel hij vooral bekend is door zijn werk met oorverdovende gitaarensembles, schreef hij ook een opera, drie symphonieën en een ballet. Symphonie # 11 is het eerste deel van drie symphonieën getiteld Die Gegenfeld. Met deze compositie voor orkest en koor creëert Branca een illusie van diepte. 

De tweede opdracht tot een dubbelconcert verstrekte de NPS aan pianist Guus Janssen, wiens opera Noach tijdens het Holland Festival in 1994 in première ging, en de Amerikaanse drummer Gerry Hemingway. Beiden zijn zowel actief op het terrein van de geïmproviseerde als de gecomponeerde muziek. Janssen breekt muzikale structuren af, om met de overblijfselen ervan een speels en vindingrijk nieuw oeuvre op te bouwen. Hemingway experimenteert als percussionist met de grenzen van electronische muziek. In het programma met als titel Inter-acties zal intersief gebruik worden gemaakt van meerdere, computer gestuurde visuele metronomen. Door middel van een speciaal ontworpen computernetwerk wordt op monitoren aan elke muzikant informatie gestuurd over puls, tempo, maatsoort en dynamiek. Het ensemble bestaat uit twaalf muzikanten, verdeeld in twee groepen, die worden geleid door Guus Janssens en Gerry Hemingway. Zij bespelen - naast piano en drums - ieder de helft van de computers en dirigeren zo hun kwintet. De visuele informatie biedt een aantal nieuwe mogelijkheden. Doordat elke muzikant alleen zijn eigen opdrachten ziet, kan hij zelf beslissen om daar al dan niet gehoor aan te geven. Daarnaast kunnen de groepen in twee totaal verschillende tempo's spelen. Vaste waarden als maat, puls en ritme komen zo in een heel nieuw daglicht te staan. Een ander muzikaal concept waarvoor het computersysteem wordt gebruikt is het improviserenderwijs wisselen en combineren van vooraf gecomponeerde episodes. Zo kan op elk moment door de componisten worden besloten om over te gaan op een ander stuk, of terug te grijpen naar een vorig stuk.