Ga naar de hoofdcontent

Iannis Xenakis

Profiel

De van oorsprong Griekse Iannis Xenakis (1922-2001), die in 1965 Frans staatsburger werd, geldt als een van de meest exacte van de modernistische componisten die na de Tweede Wereldoorlog furore maakte. Hij ontwikkelde al op jonge leeftijd belangstelling voor Griekse en Byzantijnse kerkmuziek, maar studeerde tussen 1940 en 1947 voor ingenieur en architect. Gedurende de Tweede Wereldoorlog maakte hij deel uit van het verzet tegen de Duitse bezetting en werd in 1945 in het gezicht verwond, gearresteerd en ter dood veroordeeld. Op het verwijt dat zijn muziek kil zou zijn heeft Xenakis eens gezegd dat in al zijn werken zijn ervaringen met het Griekse verzet zijn terechtgekomen.


In 1947 emigreerde hij naar Frankrijk, waar hij werkte als assistent van de beroemde architect Le Corbusier; hij was onder meer betrokken bij het ontwerp voor het Philips-Paviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel. Begin jaren 50 studeerde hij tegelijkertijd aan het Parijse Conservatoire, bij componisten als Arthur Honegger, Darius Milhaud en Olivier Messiaen. In zijn componeren bewoog hij zich in hoog tempo van het serialisme naar aleatoriek en componeermethoden die leunden op statistische analyses van muzikaal materiaal. Zelf sprak Xenakis vaak over zijn muziek in termen van ‘stochastiek’: deze muziek wordt niet door willekeur bepaald, maar laat uit de vele mogelijkheden een van de meest waarschijnlijke tot klinken komen. De première van Metastasis bij de Donaueschinger Musiktage in 1955 betekende zijn doorbraak naar de internationale top van de nieuwe muziek. Aan de Parijse École pratique des hautes études stichtte en leidde hij de interdisciplinaire werkgroep Équipe de Mathématique et d’Automatique Musicales. Vanaf 1972 doceerde hij ook aan de Sorbonne. Samen met Pierre Boulez richtte hij in Parijs het IRCAM op, maar trok zich later uit het instituut terug.

Past events

  1. 2015

    muziek |Het Concertgebouw - Grote zaal
  2. muziek |Muziekgebouw aan 't IJ
  3. 2011

    muziek |Muziekgebouw aan 't IJ
  4. muziek |Muziekgebouw aan 't IJ
  5. muziek |Muziekgebouw aan 't IJ
  6. muziek |Muziekgebouw aan 't IJ
  7. 2009

    muziek |Orgelpark
  8. 2006

    context |BIMHUIS
  9. 2004

    muziek |Docklands