Ga naar de hoofdcontent

Walid Raad verkent in zijn werk oorlogservaringen met behulp van video, fotografie en performance. Hij is oprichter van The Atlas Group, een project over de geschiedenis van Libanon. Raad presenteert met zijn verzameling documenten een fictief universum, waarin de hysterische symptomen van de Libanese oorlogen worden bewaard en onderzocht. In november 2004, toen hij van een familiebezoek in Rochester terugkeerde naar New York City, werd Raad aangehouden en verscheidene uren door de politie en de FBI ondervraagd. De CIA is met deze vorm van door de staat gesteunde ontvoering – ‘rendition’ – al begonnen in de jaren ’90. In I Feel A Great Desire To Meet The Masses Once Again worden verhalen, gedachten en reflecties over deze aanhoudingen en uitleveringen geboden.

I feel a great desire to meet the masses once again

In november 2004, op de terugreis van een familiebezoek in New York, wordt een man op Rochester International Airport verschillende uren vastgehouden en ondervraagd door de politie en de FBI. Als zijn bagage wordt opengemaakt, is hij verbijsterd over de getoonde foto’s, videotapes, boeken en bankafschriften. Ook de omstandigheden die hem in deze situatie brachten, roepen vragen op. Het voorval is een gematigde versie van het pijnlijke verhaal van Khaled al-Masri. Hij werd in 2003 gekidnapt door de Macedonische politie, bedwelmd en verscheept naar Afghanistan. Daar werd hij gemarteld door de US intelligence officers en uiteindelijk vrijgegeven aan de Duitse overheid, die denkt dat hij alles verzonnen heeft.

Deze vorm van door regeringen ondersteunde ontvoering staat bekend als ‘rendition’. De CIA begint ermee in de jaren negentig en de voorbije vier jaar is het fenomeen enorm toegenomen. In de performance I Feel a Great Desire to Meet the Masses Once Again brengt Walid Raad verhalen, gedachten en reflecties bij elkaar over uitlevering en detentie. In een multimediale, geënsceneerde lezing gaat hij op zoek naar de overgeleverde lichamen, missing links en betekenisvolle verbindingen.

Hiervoor werkt hij samen met de filmmaker en digitale media-activist Naeem Mohaiemen van het Visible collectief. Deze groep gaf met de filmtrilogie en de multimedia-installatie Disappeared in America een gezicht aan de vele Moslims die sinds 11 september in de VS en Europa gekidnapt of verdwenen zijn. In fictieve documentaires benadrukt Visible ook de gevolgen van migratieparanoia, Islamofobie, paniek om nationale veiligheid en vragen over staatsidentiteit.

De moderne presentatiemiddelen in I Feel a Great Desire to Meet the Masses Once Again herinneren ons daarbij aan de grote mate van theatraliteit in elke informatieoverdracht. Tegelijkertijd krijgen ook het theater en de visuele kunsten commentaar. De voorstelling sluit zo aan bij eerder werk van Walid Raad. De Libanese kunstenaar richt in 1999 de imaginaire onderzoeksstichting Atlas Group op om zo de recente, politieke geschiedenis van Libanon te bevragen. Hij stelt daartoe een fictief archief samen met allerhande bronmateriaal, zoals films, videotapes, foto's en documenten. Waarheidsclaims worden hierin opzettelijk ingeruild voor uitdagende ficties en er wordt vooral ingegaan op schijnbaar onooglijke feiten. Met de verzameling wil Raad de oorlog niet reconstrueren of de waarheid claimen. De data moeten het documentaire genre en de verwerking van oorlogsinformatie onderzoeken. In zijn werk vraagt Raad zich af wanneer, waarom en hoe menselijke ervaringen worden vastgelegd. Om welke reden en hoe worden ze telkens vervormd? Of dat nu in kranten, databases, videofilms en geschiedenisboeken gebeurt of in het onbewuste (collectieve) geheugen als traumatische herinnering.

Credits

concept & regie Walid Raad uitvoering Walid Raad productie The Atlas Group, New York