Ga naar de hoofdcontent

Drie werken van de Joods-Argentijnse componist Osvaldo Golijov (1960) en het Concerto for strings van zijn landgenoot Alberto Ginastera (1916-1983). Golijov is een groot bewonderaar van Astor Piazzolla. Vier jaar na diens dood in 1992 voltooide hij de hommage Last Round waarin hij het orkest beschouwde als een grote bandoneón. Dreams & Prayers of Isaac the Blind is geïnspireerd op een manuscript waarin Isaac de Blinde acht eeuwen geleden stelde dat in het universum alles met alles verbonden is. De muzikanten zouden het driedelige, religieus getinte werk daarom blind moeten kunnen spelen. Tot slot horen we de Youth without Youth Suite, de soundtrack van een recente Coppola-film over een professor die na een natuurramp ineens een stuk jonger en intelligenter is.

Last Round (Osvaldo Golijov)

Toen Osvaldo Golijov het nieuws van Piazzolla’s hersenbloeding hoorde, begon hij aan een hommage. De schets van wat later het tweede deel van Last Round zou worden, bleef vervolgens jaren op de plank liggen. Pas in 1996 raapte Golijov zijn moed bijeen en voltooide het werk. De titel Last Round is geleend van een kort verhaal over boksen, als metafoor voor een imaginaire kans voor Piazzolla’s geest om nog één keer te vechten (Piazzolla raakte tijdens zijn leven nogal eens betrokken bij knokpartijen). In Last Round gedraagt het hele ensemble zich als een soort ideale bandoneón. In het eerste deel wordt het krachtige ineendrukken van het instrument uitgebeeld, het tweede klinkt als de soort zucht die het langzaam uittrekken van de bandoneón veroorzaakt. Tegelijkertijd is dit deel een fantasie op het bekende lied My beloved Buenos Aires.

 

Dreams & Prayers of Isaac the Blind (Osvaldo Golijov)

Acht eeuwen geleden dicteerde Isaac de Blinde een manuscript waarin hij stelde dat alle dingen en gebeurtenissen in dit universum een product waren van combinaties van Hebreeuwse letters. Het idee van verbondenheid van alles wat leeft en gebeurt is soms nog terug te vinden in de moderne wetenschap.

In Dreams breidt Golijov dit principe uit voor strijkkwartet. Hij heeft het zo gecomponeerd, dat de musici het, bij wijze van spreken, blind kunnen spelen. In de prelude en het eerste deel klinken twee gebeden: het kwartet speelt het eerste deel van We will observe the mighty holiness of this day, de klarinet ‘droomt’ motieven uit Our Father, our King. Het tweede deel is gebaseerd op een traditionele dans: The old kletzmer band. Het derde en laatste deel is de instrumentale versie van K’Vakarat, een oudere compositie van Golijov.

 

Youth Without Youth Suite (Osvaldo Golijov)

De suite van Youth without youth biedt de Nederlandse luisteraar een samenvatting van de film Youth without youth, die een paar maanden geleden in première ging. De film gaat over een professor na het overleven van een natuurramp vele jaren jonger wordt. Bovendien blijkt hij plotseling oneindig veel intelligenter. Op de vlucht voor de nazi’s komt hij zijn oude geliefde Laura tegen. Hij gaat verder met zijn onderzoek naar de oorsprong van de menselijke taal, maar als zijn onderzoek Laura in gevaar breng, moet hij kiezen tussen zijn levenswerk en zijn liefde.

 

Concerto for strings (Alberto Ginastera)

Het concert van vanavond wordt aangevuld met muziek van de Argentijnse componist en pedagoog Alberto Ginastera (1916-1983). Net als Golijov maakte Ginastera veel gebruik van folklore, echter zonder deze letterlijk in zijn muziek te verwerken. Het Concerto for strings is gecomponeerd in opdracht van het Philadelphia Orchestra en ging in 1966 in première. Ginastera zelf beschreef het Concerto als een werk uit zijn neo-expressieve periode. Een kwintet (twee violen, een alt, een cello en een contrabas) wordt uitgespeeld tegen een groot strijkorkest. Het kwintet begint het eerste deel met een serie variaties. Vervolgens speelt het orkest een fantasierijk Scherzo fantastico. Dit staat sterk in contrast met het daaropvolgende deel. Een prachtig verstild Adagio loopt vrijwel naadloos over in een furieuze finale.

  • © Jean Marc Lubrano

Credits

muziek Osvaldo Golijov, Alberto Ginastera muzikale leiding Jorma Panula klarinet David Krakauer perzische viool Kayan Kalhor cimbalom Kalman Balogh hyper-accordeon Michael Ward-Bergeman uitgevoerd door Amsterdam Sinfonietta productie Holland Festival