Elfriede Jelinek (Mürzzuschlag, Oostenrijk, 1946) wordt wel het enfant terrible van de Oostenrijkse literatuur genoemd: haar werk is controversieel en vaak provocerend. Met haar fenomenale taalgebruik levert ze keiharde kritiek op de moderne consumptiemaatschappij, waarvan ze de onderliggende machtsstructuren blootlegt. Ze ontving de Nobelprijs voor de Literatuur voor deze ‘muzikale stroom van stemmen en tegenstemmen in romans en toneelstukken, die met een buitengewoon taalkundig vuur de absurditeit van de clichés van de samenleving en hun onderwerpende kracht blootleggen.’ Of, zoals Jelinek zelf zegt: ‘ik tik op taal om de verborgen ideologieën te horen, net zoals een arts op de borst van een patiënt klopt.’
foto: © Karin Rocholl
Opleiding
Vanaf 1960 orgel, blokfluit en compositie aan het Wiener Konservatorium
Vanaf 1964 theater en kunstgeschiedenis Universität Wien (niet afgemaakt)
Een greep uit haar werk
1975 Die Liebhaberinnen
1980 Die Ausgesperrten
1983 Die Klavierspielerin (in 2001 verfilmd als La Pianiste door Michael Haneke met Isabelle Huppert in de hoofdrol)
1985 Burgtheater
1989 Lust
2005 Babel
2006 Ulrike Maria Stuart
2011 Winterreise
2013 Schatten (Euridyke sagt)
2017 Am Königsweg
2020 Schwarzwasser
Eerder te zien in het Holland Festival
2008 Babel (Burgtheater)
2010 Rechnitz (Münchner Kammerspiele)
2014
Die Schutzbefohlenen (Thalia Theater, regie Nicolas Stemann)
Prijzen en onderscheidingen, onder meer
1972/1973 Östereichischer Würdigungspreis für Literatur
1989 Preis der Stadt Wien für Literatur
1994 Walter Hasenclever-Preis van de stad Bochum
1996 Bremer Literaturpreis voor Die Kinder der Toten
2004 Nobelprijs voor de Literatuur
2007 uitgeroepen tot Dramatikerin des Jahres door het tijdschrift Theater Heute
2011 Erelid van de American Academy of Arts and Letters
2017 Theaterprijs Der Faust voor haar hele oeuvre
2021 Ereburger van Wenen