Ga naar de hoofdcontent

Het Oosterpark is in juni vier lange avonden het grootste theater van Amsterdam. Voor een van de spectaculairste onderdelen van het Holland Festival 1999, de vertoning van Richard Wagners Der Ring des Nibelungen, wordt een levensgroot scherm geplaatst. Terwijl het publiek in het Muziektheater Pierre Audis enscenering van de operacyclus op stoelen volgt, konden de toeschouwers in het park - met hapjes en drankjes binnen handbereik - gratis meegenieten van Das Rheingold, Die Walkure, Siegfried en Götterdämmerung.

Van het goud dat hij ontfutselt aan de drie Rijndochters maakt de dwerg Alberich een ring die macht geeft over al wat in, op en boven de aarde leeft. Als de god Wotan hem de gouden ring met geweld afneemt, vervloekt Alberich ieder die het sieraad zal dragen. Siegfried, de tragische held van Der Ring des Nibelungen, komt in het bezit van de ring en betaalt daar duur voor: hij verliest zijn geliefde Brunhilde en uiteindelijk zijn leven.Richard Wagner had 26 jaar nodig om de operacyclus te voltooien. Vanaf 1843 verdiepte de Duitse componist zich in IJslandse, Noorse en Germaanse mythen, sagen en legenden. Een van de verhalen waaruit hij inspiratie putte was Das Nibelunglied, de 'Duitse Ilias'. Eind 1848 begon Wagner aan het libretto van wat het laatste operadeel zou worden, Götterdämmerung, waarin Siegfried tragisch aan zijn einde komt. In omgekeerde volgorde schreef hij in de volgende jaren de geschiedenis neer van de mytische held, om vervolgens in chronologische volgorde de muziek te componeren. In 1874 was de partituur compleet.Pierre Audi, destijds de artistiek directeur van De Nederlandse Opera, regisseerde de vier delen van Der Ring des Nibelungen in 1997 en 1998, toen ze met tussenpozen van enkele maanden na elkaar in Het Muziektheater in première gingen. De enscenering kreeg lovende kritieken in binnen- en buitenland voor zijn interpretatie, de uitvoering van orkesten, koor en solisten, de decors van George Tsypin, de belichting van Wolfgang Göbbel en de kostuums van Eiko Ishioka. Het Parool schreef over Rheingold: 'Een toverachtige en suggestiever begin van de Ring is nauwelijks mogelijk, de Volkskrant na Die Walkure: 'De Nederlandse Opera mag zich gelukkig prijzen dat ze de grote stemmen van John Keyes en Nadine Secunde in huis heeft en de eeuwige jonge Jeannine Altmeyer.' Trouw kopte na het derde deel 'Geestige en ontroerende Siegfried' en NRC Handelsblad riep dirigent Hartmut Haenchen tot held van het slot Götterdämmerung uit. Een greep uit de buitenlandse recensies: 'Pierre Audi's nieuwe productie van Wagners Ring is een van de opwindendste interpretaties van de afgelopen jaren', schrijft de Britse Independent. Volgens de Neue Westfalische is het 'een mijlpaal in de Nederlandse en Europese operageschiedenis', Die Welt geeft de cyclus de predikaten 'Groot Monumentaal en Belangrijk' en de Neue Zuricher Zeitung tenslotte complimenteert Pierre Audi: 'Een fantasierijke, onconventioneel denkende regisseur.'Tijdens het Holland Festival 1999 was Audi's enscenering van Wagners tetralogie, die in totaal bijna achttien uur in beslag neemt, voor het eerst binnen een week in zijn geheel te zien en horen. In Het Muziektheater èn in het openluchttheater Oosterpark, waar de cyclus door de live projectie kon uitgroeien tot een muzikale happening voor duizenden toeschouwers.

Credits

regie Pierre Audi muzikale leiding Hartmut Haenchen decor George Tsypin kostuums Eiko Ishioka belichting Wolfgang Göbbel dramaturgie Klaus Bertisch solisten John Bröcheler, Henk Smit, Graham Clarke, Reinhild Runkel, John Keyes, Nadine Secunde, Jeannine Altmeyer, Heinz Kruse, Stefan Pangratz, Wolfgang Schöne koor Koor van De Nederlandse Opera orkest Residentie Orkest, Nederlands Philharmonisch Orkest, Rotterdams Philharmonisch Orkest coproductie NPS-Radio en -Televisie, VPRO, NOS, De Nederlandse Opera, Holland Festival met dank aan het Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Omroepproducties, Stadsdeel Oost