De Mexicaanse groep Teatro de Ciertos Habitantes komt onder leiding van Claudio Valdés Kuri, één van de belangrijkste regisseurs van Latijns-Amerika, voor het eerst naar Nederland. Hun groteske en licht anarchistische voorstelling De Monstruos y Prodigios vertelt de 250-jarige geschiedenis van de castraten, de ooit zo geliefde, hemelse stemmen van tijdig gecastreerde jongemannen. Spreekstalmeesters zijn de Siamese tweeling Jean Paré, chirurg-barbier, en Ambroise, operacriticus. Tegenover hen staat Galuppi, meester van het klavecimbel, tenor en lachwekkend bourgeois. Verder in de piste: één van de weinige hedendaagse castraten, de oriëntaalse eunuch Sulayman, de centaur Quiron en een dressuurpaard. Alles voor de kunst!, vond de culturele elite. Maar hoever kun je daarin gaan?
data
wo 11 juni 2008 22:15
vr 13 juni 2008 22:15
za 14 juni 2008 22:15
informatie
-
Spaans
-
Duur voorstelling niet bekend (zonder pauze)
De Monstruos y Prodigios ('Over monsters en wonderen') is een tragisch en grotesk verhaal over de opkomst, roem en ondergang van castraten. Regisseur Claudio Valdés Kuri verdiepte zich in deze geschiedenis naar aanleiding van zijn deelname aan het vocale barokkwartet Ars Nova, waarin hij baspartijen zingt. Ars Nova is gespecialiseerd in de Mexicaanse koloniale muziek van de zestiende, zeventiende en begin achttiende eeuw. Sinds de Spaanse conquistadores Midden-Amerika ontdekten, ging er niet alleen goud de oceaan over. Ook talrijke componisten en muzikanten trokken naar de nieuwe wereld, en er ontstonden muzikale kruisingen van Europese en inheemse tradities. Van deze muzikale beïnvloeding werd gebruik gemaakt bij de evangelisatie; de jezuïeten waren pragmatisch en opportunistisch genoeg om de inlandse talen, die waren verboden door de koning van Spanje, in de kerkdienst te tolereren.
Ook in de geschiedenis van de castraten lopen artistieke, politieke, sociale en morele dimensies door elkaar. Jongens, meestal uit arme families, werden ontmand om de engelachtige, vrouwelijke schoonheid van hun sopraanstem te behouden. Vooral in het Italië van de barok stonden zij in hoog aanzien. Een zangcarrière bood een uitweg uit vaak erbarmelijke omstandigheden. Terwijl vrouwen in de kerkelijke eredienst werden ‘gediaboliseerd’, werd castratie van mannen gelegitimeerd en zelfs voorgeschreven.
De Monstruos y Prodigios wordt verteld door een Siamese tweeling: Jean Paré, chirurg-barbier, en Ambroise, operacriticus. Zij zijn getuigen van de tijd en wandelende archieven die met elkaar discussiëren en redetwisten. Zij etaleren hun kennis en hun zangkunst. Tegenover hen staat Galuppi, meester van het klavecimbel, tenor en lachwekkend bourgeois. En de ‘sopranist’ – in het echte leven castraat tengevolge van een ongeval – met zijn engelachtige stem, zijn poezelig lichaam en zijn poppengezicht: de curiositeit en het speelgoed van de hovelingen. Om het gezelschap compleet te maken: Sulayman, de oriëntaalse eunuch, en de centaur Quiron, geobsedeerd door het vermoeden voort te zijn gekomen uit bestiale seksuele praktijken.
We volgen Jean (en) Ambroise Paré in een reis naar de pracht en praal van de barokkunst. Het stuk is een mozaïek van extravaganza uit deze periode in de kunstgeschiedenis: de aanwezigheid van castrati in de Italiaanse opera, barokdans, de verhalen en bijgeloven die met monsters te maken hebben.
Het documentaireachtige verhaal is opgebouwd als in een polyfone structuur, waarin gesproken scènes worden afgewisseld met muzikale aria’s en intermezzi. Het stuk vindt een hoogtepunt in het uitbreken van een oorlog tussen Schoonheid in dienst van de Kunsten en de Wetenschappelijke Ratio, en eindigt in een onvoorstelbare chaos op het hoogtepunt van de Verlichting met het geschreeuw van de Franse Revolutie. Tot slot zijn we getuige van één van de meest sublieme mysteriën uit de geschiedenis: de onvergelijkbare stem van de castraat.
-
© Eugenio Cobo
-
© Eugenio Cobo