Het Holland Festival 2010 opent in Koninklijk Theater Carré met een eerbetoon aan een van de grootste zangeressen van de twintigste eeuw: Oum Kalthoum. De klassieke Arabische liederen van Kalthoum worden vertolkt door de jonge zangeres Amal Maher, begeleid door Selim Sahab’s Orchestra. Oum Kalthoum, de Stem van de Arabische wereld, was wereldberoemd om haar reusachtige bereik en ongebreidelde kracht. Haar liederen behandelen universele thema’s als liefde en verlangen, verlies en verdriet. Omar Sharif zei over haar: ‘Elke morgen wordt zij opnieuw geboren in de harten van 120 miljoen mensen. In het Oosten zou een dag zonder Oum Kalthoum geen kleur hebben.’
data
di 1 juni 2010 22:30
informatie
-
Duur voorstelling niet bekend (zonder pauze)
Op dinsdag 1 juni opent het Holland Festival 2010 met een eerbetoon aan één van de grote zangeressen van de twintigste eeuw: Oum Kalthoum. In het Koninklijk Theater Carré zal haar werk worden uitgevoerd door het Nationale Arabische Muziek Ensemble van de Opera van Caïro onder leiding van dirigent Selim Sahab, en gezongen door de jonge Egyptische zangeres Amal Maher, die opgroeide met de muziek van Oum Kalthoum – zoals talloze generaties voor haar. Zonder enige twijfel of overdrijving is Oum Kalthoum de beroemdste en meest geliefde zangeres in de hele Arabische wereld, zoals haar vele bijnamen getuigen: men noemt haar bijvoorbeeld de Stem van de Arabische wereld of ‘Kawkab al-Sharq’, de Ster van het Oosten. Een bekende en veelzeggende uitspraak over haar komt van acteur Omar Sharif: ‘Elke morgen wordt zij opnieuw geboren in de harten van 120 miljoen mensen. In het Oosten zou een dag zonder Oum Kalthoum geen kleur hebben.’
Oum Kalthoum (in het Frans doorgaans Oum Kalsoum) werd geboren in Tamayya z-Zahira, een kleine plaats in El Senbellawein in de Nijldelta, en overleed op 3 februari 1975 in Caïro. Haar geboortedatum is onderwerp van discussie, aangezien geboorteregistratie in die periode niet algemeen verbreid was; de geopperde schattingen lopen uiteen van 31 december 1898 tot 31 december 1904, met 4 mei 1904 als veelgehoorde suggestie. Haar hele leven lang werd Oum Kalthoum geplaagd door gezondheidsproblemen, onder meer met haar nieren. Gedurende haar laatste jaren moesten concerten om die reden soms worden uitgesteld, maar zij bleef altijd muziek maken, zelfs nadat ze in december 1972 flauwviel op het podium. Hoewel ze het jaar erop nog wel de studio-opnames van een nieuwe compositie voltooide, moest de bijbehorende concerttour worden afgelast, en na een ernstige terugval in januari 1975 overleed Oum Kalthoum twee weken later.
Van jongs af aan toonde Oum Kalthoum zich een uitzonderlijk zangtalent, dat weliswaar niet onopgemerkt bleef – al in de jaren 20 behoorde zij tot grote stemmen van Caïro –, hoewel de carrière die haar wereldfaam zou brengen pas in de loop van de jaren ‘30 werkelijke op stoom kwam, onder meer door een grootscheepse tour door het hele Midden-Oosten. Ze trad overal in de regio op, evenals later in Frankrijk en de Verenigde Staten, en vanaf 1935 acteerde zij ook in films. De jaren ‘40 en ‘50 worden wel de Gouden Eeuw van Oum Kalthoum genoemd, maar ook vijfendertig jaar na haar dood verkopen haar albums nog altijd beter dan die van wie ook in het Arabische taalgebied. Haar liederen behandelen doorgaans universele thema's als liefde en verlangen, verlies en verdriet, en zijn van een epische lengte: een typisch concert van Oum Kalthoum in haar hoogtijdagen had een programma van twee of drie liederen en duurde niettemin drie of vier uur. Oum Kalthoums zangstijl wordt door velen geïmiteerd, met name haar volle en diepe klank in het lage altregister, maar de Stem van Egypte, met zijn reusachtige bereik, zijden souplesse en orkaankracht, blijft ongeëvenaard. Met een zangcarrière die ruim een halve eeuw omspande, heeft zij voor altijd haar stempel gedrukt op de Arabische muziek. Dit eerbetoon ging op 2 juli 2009 met groot succes in première als opening van het Beitteddine Festival in Libanon, in het bijzijn van de toenmalige premier Fouad Siniora en president Michel Suleiman van Libanon en andere hoogwaardigheidsbekleders. Een glansrol was weggelegd voor de jonge Amal Maher, die de ondankbare taak om Oum Kalthoum te doen vergeten met verve verrichtte. Een jaar later brengt het Holland Festival deze Arabische productie voor het eerst naar het Westen.
