20 Pianos

De Britse elektronische musicus Matthew Herbert (1972) creëerde 20 Pianos – een voorstelling rond twintig piano’s die elk een verhaal vertellen ­– dat op 16 mei 2014 zijn wereldpremière beleeft in Oxford.

De uitvoerenden zijn pianisten Sarah Nicolls en Sam Beste. 20 Pianos vertelt het verhaal van twintig piano’s vanuit de hele wereld’, zegt Herbert. Hun klanken, timbres, stemmingen en geschiedenis worden uiteengezet – van Steinways uit Abbey Road of het operahuis van Sydney tot gehavende basisschoolpiano’s en valse, vergeten familie-instrumenten. De klank van iedere piano is gesampled, en foto’s en achtergrondverhalen voorzien elk instrument van documentatie.

De avond begint met een introductie waarin de maker praat over de instrumenten en het ontstaan van het project. De hoofdcompositie, Twenty pianos, geïnspireerd op de verhalen van de instrumenten en hun eigenaren, wordt door één pianist uitgevoerd: Sam Beste. In de zogeheten Story pieces wordt een piano middels een visuele installatie bespeeld en klinken flarden van het verhaal dat bij een bepaald instrument hoort. In de bijbehorende Response pieces klinkt een actueel werk of wordt geïmproviseerd, de betreffende piano indachtig. Het programma sluit af met Steve Reichs Piano Phase, waarin de twintig piano’s nogmaals de revue passeren.

Op het podium staan geen twintig piano’s; er is een visuele installatie waarop gespeeld kan worden: de New Radiophonic Workshop, waarvan Herbert artistiek leider is, heeft soft- en hardware ontworpen die een eenvoudige tafel kan omtoveren tot een virtuele piano en beelden kan oproepen van het gesamplede instrument dat wordt bespeeld. Een van de gebruikte piano’s is het instrument waarop John Lennon Imagine componeerde en dat nu in het bezit is van George Michael. 20 Pianos is een proustiaanse evocatie van pianoherinneringen en een combinatie van performance en technologische toverkunst. Herbert nodigt iedere organisatie die zijn project presenteert uit om zelf een instrument aan te dragen dat onderdeel wordt van de performance. Ook het Holland Festival voegt een nog nader te bepalen piano toe.